GMINA STOSZOWICE
ATRAKCJE TURYSTYCZNE
POLECAMY
BIULETYN INFORMACYJNY
PROJEKTY WSPÓŁFINANSOWANE PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ
Kamery na żywo
Stacje pogodowe
Obrady Rady Gminy
Szczepienia przeciw COVID-19
Projekty finansowane z budżetu państwa
Projekty współfinasowane przez Lasy Państwowe
Projekty współfinansowane z budżetu województwa
1316 Jemna quod Radissindorf dicitur, Jemna Radissyndorf, 1334 Raduschindorf, 1356 Jemna, 1408 Radisschindorf, 1748 Raschdorff, 1765 Raschdorf, 1945 Jemna.
Historia
Do poł XVII w. Wieś w księstwie ziębickim. Do 1945 powiat Ząbkowicki Do 1973 w gr. Budzów. Do Jemnej należały; Radziszyn, Michałków i Trankendorf.
Jemna powstała prawdopodobnie na początku XIV w (pierwsza wzmianka pochodzi z1316 roku). Niewielka urokliwa wieś górska położona na granicy Gór Sowich i Przedgórza Sudeckiego. Stanowi idealne miejsce do wypoczynku na łonie natury. Jemna jest małą wioską rolniczą, ale spore znaczenie mają też lasy. Do rozwoju Jemnej przyczyniły się roboty górnicze w Srebrnej Górze, obszar prac wydobywczych zlokalizowany był pomiędzy tymi miejscowościami. Do połowy XVIII w wieś należała do księstwa ziębickiego. Wielkie zmiany nastąpiły tu po powstaniu linii kolejowej w 1900 roku relacji Bielawa - Srebrna Góra, a następnie Srebrna Góra - Kamieniec Ząbkowicki. Powstała tu stacja kolejowa, dzięki czemu wieś stała się maleńkim letniskiem. Stąd organizowano wycieczki do Srebrnej Góry. Po działaniach wojennych nie udało się przywrócić funkcji letniskowej. Do dzisiaj jednak zachowały się ślady obrony granic powiatu (okopy i inne miejsca strzeleckie). Zlikwidowanie linii kolejowej spowodowało spadek zainteresowania się miejscowością przez turystów.
Jemna jest niewielką wsią położoną w rejonie sudeckiego uskoku brzeżnego na granicy Gór Sowich i Przedgórza Sudeckiego. Jej górne zabudowania wchodzą w dolinę Chyżego Potoku rozcinającą północno wschodnią krawędź Gór Sowich, a dolne leżą w Obniżeniu Stoszowic. Jemna leży na wys. ok. 370- 420 m. npm. Na długości ok. 1,2 km. Jest dość gęsto zabudowana. Na północny wschód od wsi wznoszą się nieliczne zabudowania Michałkowa, zwanego obecnie Kolonią Rudnica.
Leśniczówka
Okoliczne tereny stanowią rewir łowiecki, wśród polujących można spotkać gości z zachodu europy. We wsi jest powstała w 1 ćw. XX wieku leśniczówka "Polana".
Ciekawostki
- Radziszyn
Niewielu wie i niewielu pamięta o osadzie w dolinie Chyżego Potoku, której nieliczne zabudowania leżą do dziś na granicy Gór Sowich i Przedgórza Sudeckiego.
Dzisiaj Radziszyn utracił już swoją nazwę i jest po prostu górną częścią Jemnej. Nieliczne domy ciągną się na wysokości 410-430 m u wylotu dol. Potoku, u stóp Czerwonego Kacpra i Kamieniska. Powyżej zabudowań Radziszyna leży jeszcze leśn. Polana.
Radziszyn należy do starych wsi. Powstał być może jako kolonia Jemnej, chociaż z najstarszych zapisków nie wynika jednoznacznie, która osada była starsza i ważniejsza. Po raz pierwszy Radziszyn wymieniono w dokumencie (z 1406roku) dotyczącym dóbr klasztoru cystersów z Henrykowa, do którego wieś z niewielkimi przerwami należała aż do kasaty dóbr zakonnych w 1810 roku.
W 1419 roku rejon Jemnej i Radziszyna otrzymał jako nadanie klasztor cystersów z Kamieńca Ząbkowickiego.
Położony w głębi doliny Radziszyn był niegdyś sporą wsią, nawet większą niż Jemna. W 1748 (Raschgrund) roku stanowił własność hr. von Haugwitza, ale w 1765 roku jako właściciel występował klasztor cystersów z Henrykowa. Wartość majątku w Radziszynie szacowano na 586 talarów, a mieszkał tu kmieć i zagrodnik oraz 21 chałupników, wśród nich 14 rzemieślników. Nie była to więc duża posiadłość. W 1787 roku był kmieć, 2 zagrodników i 16 chałupników. We wsi istniał też młyn wodny. Znaczna część mieszkańców utrzymywała się wówczas z tkactwa chałupniczego. Po kasacie dóbr klasztornych na początku XIX wieku Radziszyn wraz z Jemną stał się własnością hr. von Sternberga. W 1825 roku były tu 22 domy, a wśród mieszkańców 13 tkaczy chałupników. W 1840 roku w Radziszynie pracowało 27 krosien bawełnianych. Od połowy XIX wieku daje się zauważyć proces powolnego wyludniania wsi co wiązało się z powolnym zamieraniem miejscowości. Mieszkańcy; 1787 –136, 1816- 282, 1825- 137, 1840- 127, 1910-103, 1933-89 , pozostałe dane łączone są z Jemną.
tekst: Ronald Studnicki
- Mieszkańcy
1.1787- 199
2.1816- 282
3.1825- 292
4.1840- 312
5.1910- 193
6.1933- 344
7.1950- 232
8.1960- 281
9.1970- 246
10.1978- 241
11.1988- 247
Wieś ma 462 ha, w tym 239 ha użytków rolnych i 192 ha lasów.